The Nativity

Geboorte van Christus

BK-16985

Op een iets oplopende, rotsachtige bodem, waarover een grasmat ligt, en voor een lage rotswand, waarop een afrastering van gevlochten twijgen staat, knielt Maria met gevouwen handen en met de blik op het voor haar liggende kind gericht. Links achter een knielende, een staande engel; beiden buigen zich over naar het kind; rechts een in aanbidding knielende engel. Achter deze staat Jozef op een lage stenen verhoging, die deel schijnt uit te maken van het bouwsel naast hem. Hij houdt in de linkerhand een brandende kaars, welke hij met de rechter voor uitwaaien behoedt. Twee herders komen achter een uit tenen gevlochten afrastering te voorschijn, evenals de koppen van os en ezel. De linker herder steunt met een hand op de afrastering, waarover een slip van zijn mantel ligt, de andere houdt hij gebarend voor zich uit; de tweede herder had in de linkerhand een stok, terwijl hij met de rechter zijn weitas bij de riem vastheeft. Rechts leidt een trap met ronde treden naar een poort (?), bekroond door een gekanteelde trans rondom een zeer spits toelopend dak. Maria's gescheiden haar valt in golven omlaag en verdwijnt onder de mantel, die onder de rechterarm is opgenomen en van voren openhangt, zodat haar van uit de ronde halsuitsnijding geplooide kleed zichtbaar wordt. De engelen dragen amict en albe, de staande engel nog een dalmatiek; de engel rechts over de albe een opwaaiende mantel, waarvan een slip tussen de rechterarm en het lichaam tot op de grond neerhangt; Jozef een kaproen met afhangende lamfer; door het openvallen van zijn mantel zijn de tuniek, een mes in de schede op zijn rechterzijde en de schoenen zichtbaar. De linker herder, in tuniek en met een hoed van bont, heeft de mantel bij de hals met een knoop gesloten, de ander draagt een muts over zijn kaproen, een tuniek, een weitas, veldfles en mes (?). Onder de bodem een plint met vooraan afgeschuinde hoeken.

• E.D. Schmid, Der Nördlinger Hochaltar und sein Bildhauerwerk. Rekonstruktion, Stil, Frage des Meisters (Nicolaus Gerhart von Leiden), Datierung, Ausstrahlung im Nördlinger Raum, Dissertatie Universiteit München, 1971, p. 72.
• Pauline Kintz, 'Collectie : Een blik op Maria', Rijksmuseum Kunstkrant 32 (2006) 6, p. 20-23 (afb.).
• Inzoomer object op zaal, 2013 (Nederlands/English).
• H. Krohm, 'Bemerkungen zur kunstgeschichtlichen Problematik des Herlin-Retabels in Rothenburg o. T.', Jahrbuch der Berliner Museen 33 (1991), p. 205-207.
• L. Schultes, 'Das Relief der Geburt Christi aus Freistadt/Hlohovec/Galgóc, die Wiener Burgkapellenfiguren und die Skulpturen des Kaschauer Hochaltars', Galéria : rocenka Slovenskej národnej galérie v Bratislava (2004), p. 213-214, 217.
• K. Chamonikolasová, 'Nicolaus Gerhaert of Leyden in the Moravian Context', Wiener Jahrbuch für Kunstgeschichte 48 (1995), p. 77.

• sculptor: attributed to Hans Kamensetzer, Straatsburg (Frankrijk)
• sculptor: anoniem, Straatsburg (Frankrijk) [rejected attribution]

c. 1470

loofhout (noten- of lindehout?) met originele polychromie

height 60.0 cm x width 55.0 cm x depth 30.0 cm

Public domain

…; sale, Georges Spetz (1844-1914, Issenheim), New York (American Art Association), 14 (17) January 1925 sqq., no. 713, $2,500;{Copy MMNY.} …; the dealer A.S. Drey, Munich, 1925;{Hessig 1935, p. 10, afb. 5, p. 117, note 8.}…; from Dr Fritz Mannheimer (1890-1939), Amsterdam and Paris, fl. 6,350,000, en bloc, to Artistic & General Securities Ltd. as security for a loan from the Mendelssohn & Co. Bank, but kept in usufruct, 1934;{NHA, 476, RMA Archive, inv. no. 2142, Recapitulatie der geïnventariseerde kunstvoorwerpen van wijlen Dr F. Mannheimer, undated, p. 97, no. Bk 38, Artistic no. 5/43; NHA, 233, Arrondissementsrechtbank Amsterdam, inv. no. 1365, ``O.R. 256/1939, Faillissementsdossier: nalatenschap Dr. F. Mannheimer, 28 augustus 1939´´, image 3, page 2.} purchased from Mendelssohn & Co. Bank, en bloc, by the Dienststelle Mühlmann, The Hague, for Adolf Hitler's Führermuseum, Linz, 1940;{Korthals Altes 1974, pp. 21-22.} war recuperation, SNK, 1945;{HNA, SNK Archive, 2.08.42, inv. no. 548.} on loan, with 1,702 other objects, from the DRVK to the museum, 1952;{Note RMA.} transferred to the museum, 1960

Please note that this provenance was formulated with a special focus on provenance research for the years 1933-45 and could therefore be incomplete. There may be more (mostly earlier) provenance information known in the museum. In case this item has an uncertain or incomplete provenance for the years 1933-45, the Rijksmuseum welcomes information and assistance in the investigation and clarification of the provenance of all works during that era.

• E.D. Schmid, Der Nördlinger Hochaltar und sein Bildhauerwerk. Rekonstruktion, Stil, Frage des Meisters (Nicolaus Gerhart von Leiden), Datierung, Ausstrahlung im Nördlinger Raum, Dissertatie Universiteit München, 1971, p. 72.
• Pauline Kintz, 'Collectie : Een blik op Maria', Rijksmuseum Kunstkrant 32 (2006) 6, p. 20-23 (afb.).
• Inzoomer object op zaal, 2013 (Nederlands/English).
• H. Krohm, 'Bemerkungen zur kunstgeschichtlichen Problematik des Herlin-Retabels in Rothenburg o. T.', Jahrbuch der Berliner Museen 33 (1991), p. 205-207.
• L. Schultes, 'Das Relief der Geburt Christi aus Freistadt/Hlohovec/Galgóc, die Wiener Burgkapellenfiguren und die Skulpturen des Kaschauer Hochaltars', Galéria : rocenka Slovenskej národnej galérie v Bratislava (2004), p. 213-214, 217.
• K. Chamonikolasová, 'Nicolaus Gerhaert of Leyden in the Moravian Context', Wiener Jahrbuch für Kunstgeschichte 48 (1995), p. 77.

To refer to this object, please use the following persistent URL:

https://id.rijksmuseum.nl/200116229