The Devil Fills the Human Heart with Lust for Riches, Power and Pleasure

The Devil Fills the Human Heart with Lust for Riches, Power and Pleasure

RP-T-1899-A-4260

• watermark: Briquet 12632
• signature: ‘Martinus heemskerck’
• signature: ‘no. 31 van heemskerk’

1/4?

The winged devil is busy painting a shield with depictions of earthly desires: a sack of money, a nude woman, crowns and sceptres. Meanwhile, the young admirer of the diabolical work of art is being shackled. This is Heemskerk’s design for a print engraved by his friend the printmaker Dirck Volckertsz Coornhert. The same message would later return in the Strong Men: fight the devil and sin with virtuous conduct.

Boon 311

draughtsman: Maarten van Heemskerck

1548 - 1550

pen in bruin

height 249 mm x width 194 mm

Dirck Volkertsz Coornhert vervolgens graveerde de tekening ten behoeve van een serie van vier prenten, als waarschuwing tegen het verlangen gebaseerd op aardse goederen, waarvan twee gedateerd zijn uit 1550. Onder de gravure naar deze tekening bevat het bijschrift: 'Met iidelheijt Verbeelt die Duiivel des menscen harte Dies hem die lust bedriechlick vant het eiint brenget die smarte'. Peters suggereert dat Heemskerck zijn idee voor zijn tekeningen in bronnen zoals de anonieme 15e eeuwse verhandeling 'Buch der Kunst geistlich zu werden' moet hebben gevonden. Mevrouw I. Markx verondersteld dat er een relatie bestaat tussen deze serie an Coornhert's toneelstuk uit 1567 'de Comedie van Lief en Leedt', dus het thema va zijn allegorie zou van Coornhert stammen. Echter het is mogelijk dat de oorspronkelijke bron een tekening van Giulio Clovio was met een identieke iconografie als die van de serie prenten, in bezit van Heemskerck zoals Jan Garff aanneemt. De drie figuren van onze tekening komen ook voor in een tekening van Heemskerck te Kopenhage, welke het bijschrift heeft: 'di Don giulio clovio'. Garff suggereert dat de laatse door Heemskerck in Rome was getekend naar een verloren gegaan ontwerp van Clovio. [K.G. Boon, 1978]

purchase 1899-12

Public domain

• Boon 311
• Heinz Peters, Festschrift Dr. h.c. Eduard Trautscholdt, Hamburg, 1965
• J.F. Hamburger en H.E. keller, 'Bilder in der Kirche, im Herzen oder gar nirgends? Überlegungen zu Periodisierung am Beispiel des Bilderstreits in der Frühen Neuzeit', Die Aktualität der Vormoderne : Epochentwürfe zwischen Alterität und Kontinuität, Berlin 2013, p. 40.

To refer to this object, please use the following persistent URL:

https://id.rijksmuseum.nl/200118659