Monsteronderzoek
Minuscule verfmonsters
Om een aantal vragen te kunnen beantwoorden over de Nachtwacht zijn er minuscule monsters genomen van de verf. Hiermee willen de onderzoekers vragen beantwoorden over bijvoorbeeld de witte waas die her en der aan het oppervlak te zien is. Daarnaast willen ze kijken hoe de lagen zijn opgebouwd en óf en zo ja hoe de verf in de loop van de tijd is veranderd.
Halen ze zomaar een stukje verf uit de Nachtwacht?
Nog voordat de verfmonsters werden genomen, hebben de onderzoekers goed bekeken waar ze dit gingen doen. Ze hebben gekozen voor plekken waar naar verwachting de meeste informatie uit de monsters te halen valt. Zo kunnen ze met zo weinig mogelijk monsters toch alle relevante informatie verkrijgen. De monsters die uiteindelijk zijn genomen zijn ongeveer 200 micrometer. Eén micrometer is 0,000001 meter. Het is dus met het blote oog niet te zien.
Wat kunnen we eruit leren?
Op de onderstaande afbeelding zie je een monster dat in de jaren 70 genomen is. Dit minuscule monster komt uit de wang van een van de figuren op links in het schilderij. Wat je kunt zien met dit verfmonster zijn de verschillende lagen. Zo zie je de gronderingslaag met daar bovenop een verflaag met loodwit, gele oker, beetje bruin, zwart en rood pigment die geschilderd is om de huid weer te geven van deze man.
De eerste onderzoeksvraag
De voornaamste onderzoeksvragen die aan het monsteronderzoek ten grondslag ligt betreft de witte waas die op een aantal plekken te zien is. Onder meer bij het hondje, maar niet alleen daar.
De vragen zijn
- is die witte waas een resultaat van een chemische reactie van de verf? En hoe verbonden is de waas met de originele verf?
- of betreft het een later toegevoegde laag?
Waarom is dit van belang om te weten?
Als de witte waas nauw verbonden is met de oorspronkelijke verf, dan kan het niet veilig verwijderd worden. Is het oppervlakkig, of later toegevoegd, dan is verwijderen in theorie wel een optie.
Hoe werkt het monsteronderzoek?
De genomen losse verfmonsters worden ingebed in hars. Het hars blokje met het monster wordt geslepen. Op die manier worden ze gereed gemaakt om ze als verfdwarsdoorsnedes te kunnen bekijken. Daarna worden ze gefotografeerd, en onderzocht met verschillende microscopische analytische technieken.
