Barbara Hepworth

IN DE TENTOONSTELLING

De tentoonstelling geeft een overzicht van haar monumentale, late werk uit de jaren ‘60 en vroege jaren ’70. Het merendeel is afkomstig uit Engelse openbare tuinen en parken en verlaat zelden zijn vaste standplaats. Met het geometrische beeld Construction (Crucifixion) uit de kloostertuin van de Salisbury Kathedraal verwijst Hepworth naar de beeldtaal van haar vriend Piet Mondriaan en daarmee ook naar haar bijzondere relatie met Nederland.

PIONIER EN ROLMODEL

Barbara Hepworth is een van de pioniers van het modernisme in de beeldhouwkunst. Dit was een stroming begin 20ste eeuw die breekt met tradities en waar innovatieve uitdrukkingsvormen hun intrede doen. Als twintiger valt ze al op met haar moderne beelden van hout, steen en marmer. Kenmerkend voor Hepworth wordt het doorbreken van het blok steen met gaten.

Hepworth is een van de weinige internationaal succesvolle vrouwelijke kunstenaars van haar generatie. Ze geldt als rolmodel voor jongere generaties. Zij kende zichzelf een emanciperende rol toe door zich nadrukkelijk sculptor te noemen in plaats van sculptress. Aandacht voor haar leven en werk passen in de huidige vraag naar een evenwichtiger representatie van mannelijke en vrouwelijke kunstenaars.

DIRECT CARVING

Barbara Hepworth wordt geboren in Wakefield (Yorkshire, Verenigd Koninkrijk) in 1903. Ze volgt een opleiding beeldhouwkunst aan de Leeds School of Art (1920-1) waar ze de beeldhouwer Henry Moore ontmoet, en aan het Royal College of Art (1921-4). Met Moore wordt ze een leidende persoonlijkheid in de 'nieuwe beweging' in de beeldhouwkunst waarin direct carving (het direct hakken in steen, marmer en hout) een belangrijke rol speelt. Later in haar carrière stapt ze over op brons om beelden in oplage te kunnen maken. Hepworth ziet zichzelf altijd in de eerste plaats als een beeldhouwer.

BAND MET NEDERLAND

In 1938 helpen Barbara Hepworth en haar tweede echtgenoot Ben Nicholson de Nederlandse schilder Piet Mondriaan om van Parijs naar Londen te komen om uit te wijken voor het oprukkende nazisme. Hun vriendschap is voor Hepworth in 1966 mede aanleiding stilistisch naar Mondriaan te verwijzen met Construction (Crucifixion). Bij wijze van uitzondering geeft Salisbury Cathedral dit bijzondere werk in bruikleen aan het Rijksmuseum. Hepworth debuteerde in Nederland in 1938 als een van de kunstenaars op de tentoonstelling ‘Abstracte Kunst’ in het Stedelijk Museum in Amsterdam. Haar werk is nadien opgenomen in verschillende Nederlandse museumcollecties. Het Kröller-Müller Museum organiseerde in 1965 de grootste Europese overzichtstentoonstelling van haar werk tot dan toe, en bezit de belangrijkste groep sculpturen van haar hand in openbaar Nederlands bezit. ‘Barbara Hepworth in de Rijksmuseumtuinen’ is haar eerste solotentoonstelling in Amsterdam.

ST. IVES

Hepworth woont en werkt o.a. in Rome en Londen. In Parijs komt ze in contact met avant-garde-kunstenaars als Arp, Brancusi, Mondriaan, Braque en Picasso. In 1939, vlak voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog, vestigt ze zich voorgoed in St. Ives (Cornwall), aan de Engelse westkust. Net als het landschap van haar jeugd in Yorkshire is ook de natuur en omgeving van Cornwall tot haar dood 36 jaar later een blijvende inspiratiebron. Hepworth overlijdt in 1975 op 72-jarige leeftijd bij een brand in haar huis.

INTERNATIONALE FAAM

In de naoorlogse jaren neemt haar internationale bekendheid toe en is Hepworth een prominente persoonlijkheid binnen de modernistische artistieke gemeenschap in St. Ives. De internationale reputatie van Hepworth wordt onderstreept door de toekenning van de Grand Prix van de Biënnale van São Paolo in 1959. In 1964 wordt haar sculptuur Single Form voor het gebouw van de Verenigde Naties in New York geplaatst ter herinnering aan secretaris-generaal Dag Hammarskjöld. Een versie van dit werk uit Battersea Park, Londen is te zien in de Rijksmuseumtuinen. In 1965 wordt ze benoemd tot Dame Commander van het Britse Rijk en treedt ze toe als de eerste vrouwelijke trustee van Tate Gallery in Londen.

GASTCONSERVATOR EN KLEINDOCHTER

Sophie Bowness is gastconservator van deze tentoonstelling. Als gerenommeerd Brits kunsthistorica en kleindochter van Barbara Hepworth werkt zij samen aan de tentoonstelling met Stephen Feeke, onafhankelijk curator, schrijver en PhD Candidate bij the Courtauld Institute of Art en Ludo van Halem, conservator 20ste-eeuwse kunst Rijksmuseum.

PUBLICATIE

Bij de tentoonstelling verschijnt de catalogus: Barbara Hepworth in de Rijksmuseumtuinen in het Nederlands/Engels met bijdragen van Sophie Bowness en Stephen Feeke.

WIJ DANKEN

De beeldententoonstelling is mede mogelijk gemaakt door een particuliere schenker/Rijksmuseum Fonds, Pon en de Rijksmuseum Club.

De tentoonstelling is tot stand gekomen in samenwerking met de Barbara Hepworth Estate en met de beeldentuin en galerie New Art Centre