Volledige Nachtwacht voor het eerst in 300 jaar te zien

• Kijk de video over de reconstructie.
• Zoom in op de belangrijkste verschillen.
• Bekijk de stories over de Nachtwacht.

Verschillen

Er zijn een aantal belangrijke verschillen tussen de huidige en de originele verschijningsvorm van De Nachtwacht. Zo zijn er links nog drie figuren op een brug te zien, twee schutters en een kindje. De twee belangrijkste schutters, kapitein Frans Banninck Cocq en luitenant Willem van Ruytenburch, staan niet centraal, maar rechts van het midden. Dat vergroot de dynamiek en beweging in het schilderij aanzienlijk. Ook is duidelijker te zien dat de kruitjongen links vooraan zich vasthoudt aan een reling. Hij krijgt tevens meer loopruimte waardoor hij duidelijker lijkt weg te rennen, de compagnie vooruit. Van de schutter uiterst rechts is de helm volledig geschilderd en er is ruimte boven het vaandel, waardoor de beweging van de vaandrig die het vaandel optilt overtuigender is.

Kunsthistorisch onderzoek

De reconstructie is van belang voor het kunsthistorisch onderzoek binnen Operatie Nachtwacht. Door de missende delen te reconstrueren, op panelen te drukken en tijdelijk om het originele schilderij te hangen kunnen de onderzoekers ervaren welke indruk het werk in zijn oorspronkelijke vorm heeft gemaakt. Operatie Nachtwacht is het grootste en meest omvangrijke onderzoek naar Rembrandts meesterwerk ooit, dat samen met de experts van partner AkzoNobel wordt uitgevoerd. Het onderzoek startte in de zomer van 2019. Hiervoor werd gebruik gemaakt van de nieuwste en meest geavanceerde onderzoekstechnieken. Deze zijn inmiddels afgerond en de resultaten worden nu bestudeerd. Aan de hand hiervan zal een behandelplan worden opgesteld, dat de basis vormt voor de daadwerkelijke restauratie.

Ensemble

Rembrandt voltooide De Nachtwacht in 1642. Hij maakte het schilderij in opdracht van de schutterij voor hun nieuwe feestzaal in de Kloveniersdoelen. Daar maakte het onderdeel uit van een ensemble van zeven schuttersstukken. Door de oorspronkelijke compositie te ervaren kan het schilderij beter worden vergeleken met de zes andere werken.

Verkleind

In 1715 werd het schilderij verplaatst naar de Kleine Krijgsraadkamer van het toenmalige stadhuis, het huidige Paleis op de Dam. Omdat het schilderij te groot was voor zijn nieuwe plek, tussen twee deuren, werd het werk verkleind. Aan alle kanten werd een stuk van het doek afgesneden, het grootste stuk aan de linkerzijde. De afgesneden stukken van De Nachtwacht zijn nooit teruggevonden. De verloren delen worden niet teruggebracht na de daadwerkelijke restauratie van de Nachtwacht.

Kunstmatige intelligentie

Dankzij een kopie (ca. 1642 - 1655) die vermoedelijk werd geschilderd door Gerrit Lundens in opdracht van kapitein Frans Banninck Cocq weten we hoe het schilderij er oorspronkelijk uit heeft gezien. Deze kopie vormt de basis van de reconstructie die is gemaakt met behulp van kunstmatige intelligentie. Het team heeft allereerst aan zogenaamde kunstmatige neurale netwerken de schildertechniek en het kleurgebruik van Rembrandt geleerd. Daarna heeft de computer de ontbrekende delen in de stijl van Rembrandt nagemaakt.

Video

De reconstructie is ook te bekijken op de nieuwe website van het Rijksmuseum. Bezoekers kunnen aan de hand van verschillende afbeeldingen inzoomen op de ontdekkingen die we in dit onderzoek hebben gedaan. Ook verschijnt daar vandaag een video over hoe deze reconstructie tot stand is gekomen. Daarnaast is er meer informatie te vinden over de verschillende onderzoekstechnieken die zijn toegepast tijdens Operatie Nachtwacht.

Afmetingen

• reconstructie: 393,1 x 507,4 (hxb)
• huidige ‘echte’ Nachtwacht: 379,5cm × 436cm (hxb)
• strook links: 64,4 cm
• strook rechts: 7 cm
• strook boven: 23,3 cm
• strook onder: 11,3 cm

AkzoNobel is hoofdpartner van Operatie Nachtwacht.

Operatie Nachtwacht wordt mogelijk gemaakt door The Bennink Foundation, C.L. de Carvalho-Heineken, PACCAR Foundation, Piet van der Slikke & Sandra Swelheim, American Express Foundation, Familie De Rooij, Het AutoBinck Fonds, TBRM Engineering Solutions, Dina & Kjell Johnsen, Familie D. Ermia, Familie M. van Poecke, Bruker Nano Analytics, Henry M. Holterman Fonds, Irma Theodora Fonds, Luca Fonds, Piek-den Hartog Fonds, Stichting Zabawas, Cevat Fonds, Johanna Kast-Michel Fonds, Marjorie & Jeffrey A. Rosen, Stichting Thurkowfonds, Familie Van Ogtrop Fonds, het Nachtwacht Fonds, Gemeente Amsterdam en het Amsterdam Museum

Onmisbare steun

Het Rijksmuseum is dankbaar voor alle vormen van steun die het in deze moeilijke periode mocht ontvangen. Meer dan ooit is duidelijk dat subsidie van de overheid, bijdragen van het bedrijfsleven en fondsen, schenkingen, nalatenschappen en Vrienden essentieel zijn en blijven voor het Rijksmuseum.