Rijksmuseum ontvangt verzameling sinoloog Robert van Gulik
Publicatiedatum: 06 april 2021 - 07:00
Het Rijksmuseum ontvangt een bijzondere verzameling werken van Robert van Gulik uit handen van zijn familie. Robert van Gulik (1910-1967) was sinoloog en diplomaat in China en Japan, en werd erkend als Chinese literaat (ambtenaar-geleerde). De schenking omvat 54 objecten, waaronder een unieke collectie Chinese zegels, een 13 meter lange rol met zegelafdrukken, twee kalligrafieën en een schildering. Vooral bijzonder zijn de 50 zegels, waarvan hij een aantal zelf heeft uitgesneden. Deze zijn van buitengewone kwaliteit en vormen een brug tussen Nederland en de Chinese cultuur. Voorbeelden van Chinese zegelsnijkunst zijn zeldzaam in Nederlandse museumverzamelingen.
Een unieke collectie Chinese zegels en zegelafdrukken op een 13 meter lange rol met kalligrafieën en schilderingen vormen een persoonlijk tijdsdocument met hoge symboolwaarde. De Chinese collectie van het Rijksmuseum is de uitgelezen plaats voor dit gemeenschappelijk cultuurgoed.
Thomas van Gulik namens de familie Van Gulik
Deze schenking is meer dan een aanvulling: het verandert het beeld dat in het Westen van de Chinese kunst bestaat. Het laat zien dat ook een Nederlander op het hoogste niveau kan bijdragen aan de hoogstaande Chinese literatencultuur en -kunst.
Ching-Ling Wang, conservator Chinese kunst, Rijksmuseum
Schenking
Zegelsnijkunst is naast kalligrafie, dichtkunst en schilderkunst een van de vier grote kunsten in China. Robert van Gulik had een groot talent voor het snijden van zegels. De familie schenkt zijn gehele verzameling met een bijbehorende rol met zegelafdrukken. Op deze rol verzamelde Van Gulik tussen 1928 tot 1966 de afdrukken van zijn zegels en die van bevriende Chinese literaten en schilders. In enkele gevallen voegden zij daar een kalligrafie met een persoonlijke opdracht of een schildering aan toe. Hierdoor is een uniek tijdsdocument ontstaan dat samen met de zegels de essentie van literatenkunst laat zien: Yaji, het elegante samenkomen. Gebruikelijk onder literaten was het samenkomen en daarbij het waarderen en uitwisselen van elkaars kunstwerken.
Van Gulik was een begenadigd kalligraaf waarin ook zijn talent voor poëzie tot uiting kwam. Het Rijksmuseum ontvangt twee kalligrafieën van zijn hand, voorzien van afdrukken van zijn persoonlijke zegels. Uit zijn omvangrijke kunstverzameling schenkt de familie ook een rolschildering van Luo Mu (1622-1706) uit de laat 17de- vroeg 18de eeuw. Luo Mu was een in Jiangxi geboren schilder, dichter en prozaschrijver. Hij stond bekend om zijn landschappen, vooral bergen, en om wat later de JiangXi school zou worden genoemd.
Robert van Gulik
Robert van Gulik (1910-1967) trad na zijn studie sinologie in de diplomatieke dienst en bekleedde verschillende posten in China en Japan. Vandaag de dag is hij enige Europeaan die in China als literaat wordt erkend. Hij was de belichaming van het Chinese ideaal van de ambtenaar-geleerde door het uitoefenen van kalligrafie, het spelen van het klassieke Chinese muziekinstrument Qin en het maken en verzamelen van kunst. Robert van Gulik stond ook bekend als wetenschapper met vele publicaties op zijn naam, van de paardencultuur in Tibet tot Chinese rolschilderingen; zijn interesses waren veelomvattend. Robert van Gulik had grote invloed op de sinologie, de Chinese kunstgeschiedenis en hedendaagse Chinese cultuur. Bij het grote publiek is hij vooral bekend geworden als schrijver van de reeks Rechter Tie misdaadboeken.
KVVAK Symposium Robert van Gulik
De Koninklijke Vereniging van Vrienden der Aziatische Kunst organiseert op 9 en 10 april een online symposium over Robert van Gulik. Tijdens het symposium wordt ingegaan op de recente schenking aan het Rijksmuseum, de invloed en vele talenten van Van Gulik en hoe zijn werk nu nog voortleeft. Met onder andere een lezing van voormalig directeur Museum Volkenkunde em. prof. Willem van Gulik.
Momenteel zijn er twee tentoonstellingen over Robert van Gulik in Nederland. Tijdens het KVVAK online symposium op 10 april worden videorondleidingen door deze tentoonstellingen in het Aziatisch Paviljoen van het Rijksmuseum en het China Cultural Center in Den Haag georganiseerd. Het symposium is voor iedereen gratis toegankelijk. Het volledige programma staat op kvvak.nl
Onmisbare steun
Het Rijksmuseum is dankbaar voor alle vormen van steun die het in deze moeilijke periode mocht ontvangen. Meer dan ooit is duidelijk dat subsidie van de overheid, bijdragen van het bedrijfsleven en fondsen, schenkingen, nalatenschappen en Vrienden essentieel zijn en blijven voor het Rijksmuseum.
