Behandeling Nachtwacht van start
Rembrandts meesterwerk wordt opnieuw opgespannen
Publicatiedatum: 19 januari 2022 - 09:30
De behandeling van De Nachtwacht is vanmorgen begonnen met het losmaken van het doek van het houten spieraam. Rembrandts meesterwerk wordt opnieuw opgespannen op een aluminium spanraam. Dat is nodig omdat het doek onder meer in de linkerbovenhoek deformaties vertoont. Dit is een teken dat de spanning nu niet gelijkmatig is verdeeld. Het verwijderen van de deformaties en het opnieuw opspannen zijn noodzakelijk om het schilderij voor toekomstige generaties te bewaren. Dit vormt het begin van de behandelfase van Operatie Nachtwacht en zal naar verwachting twee tot drie maanden duren. Hierna wordt besloten of er ook nog andere restauratiebehandelingen worden toegepast.
Alle kennis die we in de afgelopen tweeënhalf jaar hebben opgedaan met het onderzoek naar De Nachtwacht gebruiken we nu om het schilderij in de allerbeste conditie te brengen, zodat mensen nog heel lang van het meesterwerk kunnen genieten.
Taco Dibbits, hoofddirecteur Rijksmuseum
De niet uniforme spanning in het doek en de deformaties vragen om een directe aanpak en zijn goed te verhelpen zonder risico’s voor de toekomst. Om deze uit te kunnen voeren zal De Nachtwacht in de glazen ruimte op een tafel worden gelegd. Het doek wordt losgemaakt van het huidige spieraam. Daarna zullen de deformaties worden behandeld en wordt het doek bevestigd op een nieuw aluminium spanraam.
Nieuwe opspanmethode
Met de nieuwe opspanmethode wordt het doek door middel van springveren opgespannen. De springveren zorgen ervoor dat de spanning in het doek gelijkmatig wordt verdeeld. Deze springveren zijn aan sensoren verbonden. Zodoende kan de spanning worden gemonitord en indien nodig worden bijgesteld.
We hebben hele goede ervaringen met deze manier van opspannen van grote schilderijen. Het schilderij De Slag bij Waterloo van Jan Willem Pieneman uit 1824 hebben we in 2012 op deze manier behandeld. Dat schilderij is nog veel groter dan De Nachtwacht en verkeert nog altijd in goede conditie.
Petria Noble, hoofd restauratieatelier schilderijen
Onderzoek
De afgelopen tweeënhalf jaar is De Nachtwacht minutieus in kaart gebracht met behulp van de meest geavanceerde imaging technieken in combinatie met grensverleggende computertechnologie. Dit heeft geleid tot een veel beter begrip van het maakproces en een beter inzicht in de conditie van het schilderij. De onderzoeksfase werd eind vorig jaar afgerond. Vandaag start de tweede fase, de behandelfase.
Operatie Nachtwacht
Operatie Nachtwacht is het grootste en meest omvangrijke onderzoek naar Rembrandts meesterwerk ooit, dat samen met de experts van partner AkzoNobel wordt uitgevoerd. Het doel is om het schilderij optimaal te behouden voor de toekomst. Het onderzoek startte in de zomer van 2019 en vindt plaats voor het oog van het publiek in een speciaal ontworpen glazen ruimte.
Samenwerking
Tijdens Operatie Nachtwacht wordt er samengewerkt met experts van hoofdpartner AkzoNobel, de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE), Technische Universiteit Delft (TU Delft), Universiteit van Amsterdam (UvA), Amsterdam Universitair Medische Centra (AUMC), Universiteit Antwerpen (UA), De Vrije Universiteit Amsterdam (VU), Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) en National Gallery of Art, Washington DC.
AkzoNobel is hoofdpartner van Operatie Nachtwacht.
Operatie Nachtwacht wordt verder mogelijk gemaakt door The Bennink Foundation, C.L. de Carvalho-Heineken, PACCAR Foundation, Piet van der Slikke & Sandra Swelheim, American Express Foundation, Familie De Rooij, Het AutoBinck Fonds, TBRM Engineering Solutions, Dina & Kjell Johnsen, Familie D. Ermia, Familie M. van Poecke, Bruker Nano Analytics, Henry M. Holterman Fonds, Irma Theodora Fonds, Luca Fonds, Piek-den Hartog Fonds, Stichting Zabawas, Cevat Fonds, Johanna Kast-Michel Fonds, Marjorie & Jeffrey A. Rosen, Stichting Thurkowfonds, het Nachtwacht Fonds, Familie Van Ogtrop Fonds, Gemeente Amsterdam en het Amsterdam Museum.
Onmisbare steun
Het Rijksmuseum is dankbaar voor alle vormen van steun die het ontvangt. Duidelijk is dat subsidie van de overheid, bijdragen van het bedrijfsleven en fondsen, schenkingen, nalatenschappen en Vrienden essentieel zijn en blijven voor het Rijksmuseum.
