Dit project richt zich op bordspellen die werden gemaakt door centsprentdrukkers tijdens de tweede industriële revolutie. Het onderzoekt hun rol in de verspreiding van de ideeën van die tijd onder kinderen.

OVER HET PROJECT

In de collectie van het Rijksmuseum bevinden zich meer dan 400 bordspellen, waarvan vele zijn gemaakt tijdens de industriële revolutie die Europa aan het eind van de negentiende eeuw hervormde. De meeste van deze spellen zijn uitgegeven door dezelfde drukkers die in de achttiende en negentiende eeuw centsprenten maakten en verkochten. Tijdens de Derde Republiek in Frankrijk (1875-1940) dienden de massaal gedrukte centsprenten als leermiddelen die bijdroegen aan de verspreiding van ideologische en politieke waarden onder kinderen. Centsprentdrukkers waren tijdens de tweede industriële revolutie aantoonbaar belangrijke stakeholders. Zou het daarom zo kunnen zijn dat zij hun bordspellen gebruikten om kinderen tot deelnemers aan de ontwikkeling van de consumptiemaatschappij te maken?

DOEL VAN HET PROJECT

Om deze vraag te beantwoorden richt dit project zich op bordspellen die tussen 1830 en 1914 zijn gemaakt. Ze zullen worden beschouwd als het resultaat - en dus de weerspiegeling - van keuzes die zijn gemaakt door auteurs, illustratoren en uitgevers. Dit project is gebaseerd op een tussentijdse analyse, die wordt ondersteund door een historische en sociologische benadering, om zo tot een beter begrip te komen van de rol(len) van bordspelen in de opvoeding van kinderen als toekomstige werknemers en - in de eerste plaats - consumenten.

Onderzoekers

Céline Zaepffel
c.zaepffel@rijksmuseum.nl
Johan Huizinga fellow

Eveline Sint Nicolaas
e.sintnicolaas@rijksmuseum.nl
Senior conservator geschiedenis

Daniel Horst
d.horst@rijksmuseum.nl
Conservator geschiedenis