Kwetsbaar!
Voorspelling van schade aan 18de-eeuwse pastelschilderijen door trillingen tijdens transport
Pastelschilderijen worden beschouwd als een van de meest kwetsbare soorten kunstwerken. Omdat de kleuren nauwelijks aan de ondergrond zijn gehecht, is elke beweging een risico. In theorie lenen musea dit soort kunstwerken niet uit, maar in de praktijk worden pastels toch verplaatst.
Over het project
Er bestaan geaccepteerde normen voor blootstelling van kunstwerken aan licht, relatieve luchtvochtigheid en temperatuur, maar risico's met betrekking tot trillingen worden nog steeds te weinig begrepen en onderschat. Dit project is gestart om te komen tot standaarden voor trillingen. Het helpt conservatoren en collectiebeheerders bij het beantwoorden van de belangrijke vragen omtrent het maximale trillingsniveau dat aanvaardbaar is voor één transport, en hoe lang en hoe vaak een pastel onder deze omstandigheden kan worden vervoerd.
Doel van het project
Dit onderzoek benadert het probleem door schadefenomenen in kaart te brengen en beoogt een methodologie te ontwikkelen om schade te voorspellen aan 18de-eeuwse pastels die worden blootgesteld aan trillingen tijdens het transport. Voor het eerst zal het concept van uitputting en cumulatieve schade van techniek naar conservering worden overgebracht, volgens drie belangrijke onderzoekslijnen: de definitie van defecten of onaanvaardbare schade als combinatie van visuele waarneming en de eigenschappen van het oppervlak van de pastels; de karakterisering van trillingsbelastingen veroorzaakt door transport; en ten slotte het leggen van een verband tussen de eigenschappen van pastels, het trillingsniveau, de duur van blootstelling en de schade.
Medewerkers
Leila Sauvage
Restaurator Papier/Onderzoeker
l.sauvage@rijksmuseum.nl
Bill (W.) Wei
Senior Scientist
Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed
Marcias Martinez
Associate Professor
Department of Mechanical and Aeronautical Engineering University, Clarkson, USA (formerly TU Delft)
Partners en sponsoren
Migelien Gerritsen fellowship (Rijksmuseum) 2014 - 2016.
Dit project is een samenwerking tussen het Rijksmuseum, de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en de Technische Universiteit Delft (Faculteit Lucht- en Ruimtevaarttechniek).
Publicaties
- L. Sauvage, H. Stratis, L. Harrison, 'Pastel roundtable - A study day at the National Gallery, London, April 30, 2018', in: Journal of Paper conservation, vol. 19, 1 (2018), p. 33–35.
- L. Sauvage, W. (Bill) Wei, M. Martinez, 'When Conservation Meets Engineering: Predicting the Damaging Effects of Vibrations on Pastel Paintings', in: Studies in Conservation, 63: sup1 (2018) p. 418–420.
- C. Gombaud, L. Sauvage, “Colorful archives: Liotard, Stoupan and pastel colors available for artists during the 18th Century in Europe', in: Sources on Art Technology: Back to Basics, Proceedings of the sixth symposium of the ICOM-CC Working Group for Art Technological Source Research, June 16–17, 2014, ed. S. Eyb-Green, J.H. Townsend et al., Archetype Publications, Londen (2016) p. 115–123.
- L. Sauvage, C. Gombaud, 'Liotard’s palette: techniques of an 18th-century pastellist', in: Technology and Practice – Studying 18th century paintings and art on paper, CATS Proceedings, II, 2014, ed. H. Evans en K. Muir, Archetype Publications, Londen (2015) p. 31–45.
- L. Sauvage, A. Sangari, W. Sethares, M. Martinez, W. Wei, 'A statistical model of the motion of pastels under vibration' in: Rijksmuseum biennial workshop on future directions in computational art history, June 21-23, 2015, Rijksmuseum, Amsterdam (2015).
- B. Wei, L. Sauvage, J. Wölk, 'Baseline limits for allowable vibrations for objects', in: ICOM-CC 17th Triennial Conference Preprints Melbourne, 15–19 September 2014, ed. J. Bridgeland, art. 1516, Paris, ICOM (2014) 7 pages.