Kaart van Zeeland (eerste deel)

Kaart van Zeeland (eerste deel)

Zelandiae Comitatus novissima tabula

RP-P-AO-15-13-1

verzamelaarsmerk, recto rechtsonder, gestempeld: Lugt 195

Eerste deel van een kaart van Zeeland, bestaande uit negen delen. Rechtsonder genummerd: 1.

Aantal staten bekend 4(5)

• prentmaker: anoniem
• naar ontwerp van: naar ontwerp van Claes Jansz. Visscher (II) (vermeld op object), Amsterdam
• samensteller: Zacharias Roman, Middelburg
• uitgever: Ottens en Zoonen, weduwe Joachim, Amsterdam
• uitgever: Nicolaes Visscher (II), Amsterdam [verworpen]

1719 - 1725

plaatrand: hoogte 465 mm x breedte 532 mm

Deze prent is onderdeel van de zogenaamde Visscher-Romankaart, een wandkaart van Zeeland bestaande uit een negendelige kaart die kon worden aangevuld met een sierrand. De sierrand bestond uit een titel, veertien gezichten op Zeeuwse plaatsen en een beschrijving van Zeeland in het Nederlands en het Frans. De kaart werd in 1655 voor het eerst uitgegeven door Nicolaes Visscher (I), later door diens zoon Nicolaes (II) en mogelijk ook door zijn weduwe, die geregeld nog onder de naam van haar echtgenoot uitgaf. Via de weduwe Visscher zijn de platen in handen van het uitgevershuis Ottens gekomen. Dit moet ergens tussen 1719 en 1725 zijn geweest, toen de firma opereerde onder de naam weduwe (Joachim) Ottens en Zoonen. De publicatiegeschiedenis van deze kaart is ingewikkeld. In de bestaande literatuur is deze voornamelijk gereconstrueerd aan de hand van bekende gemonteerde exemplaren van de kaart. Het is echter goed mogelijk dat er meer uitgaven zijn geweest – waarvan geen gemonteerde exemplaren zijn overgeleverd – met andere samenstellingen van de staten van de verschillende bladen van de kaart. De bladen zijn ook los of per twee gebruikt als aparte kaart(en). De negen platen van de kaart zijn door de jaren heen in meerdere of mindere mate aangepast. Een duidelijk overzicht van de staten van ieder blad ontbreekt, daarom is hieronder aan de hand van de beschikbare informatie een overzicht van de bekende staten van de bladen gemaakt:* - blad 1 (eerste deel kaart): vijf staten bekend; - blad 2 (tweede deel kaart): twee staten bekend; - blad 3 (derde deel kaart): twee staten bekend; - blad 4 (vierde deel kaart): zeven staten bekend; - blad 5 (vijfde deel kaart): twee staten bekend; - blad 6 (zesde deel kaart): twee staten bekend; - blad 7 (zevende deel kaart): de koperplaat van dit blad is vrij snel (in 1655) vervangen. Van de eerste plaat is één staat bekend, van de tweede plaat drie; - blad 8 (achtste deel kaart): twee staten bekend; - blad 9 (negende deel kaart): twee staten bekend. * Het is goed mogelijk dat er – zeker voor de bladen waarvan hier twee staten zijn genoemd – meer staten van elk blad zijn. Hiervoor is verder onderzoek nodig. Bekend is dat bij Ottens de platen werden bijgewerkt naar ontwerp van Reinier Ottens (I) en op een aantal platen weduwe Ottens en Zoonen als uitgever werd vermeld. Op de bladen van de samenstelling waartoe deze prent behoort (RP-P-AO-15-13) is dit nog niet het geval, maar wel is op blad 4 al de naam en privilegevermelding van Visscher uitgewist. Omdat het onwaarschijnlijk is dat dit door Visscher of zijn weduwe is gedaan, is deze samenstelling waarschijnlijk uitgegeven door de firma Ottens – voordat alle platen werden bijgewerkt. Mogelijk is het in kleine oplage gedaan, voor eigen gebruik en/of ter voorbereiding van verdere aanpassingen. De collectie waar deze prenten onderdeel van zijn was aanvankelijk de privéverzameling van Reinier (II) Ottens, die logischerwijs veel prenten uit het fonds van het familiebedrijf tot zijn beschikking had. Het is daarmee ook niet verwonderlijk dat hij een dergelijke samenstelling van de kaart had. Zie ook RP-P-AO-15-13B. Voor blad(en) gebruikt als losse kaart(en) zie: RP-P-AO-15-15, RP-P-AO-15-38A en RP-P-AO-15-39.

Publiek domein

Aantal staten bekend 4(5)

Als u naar dit object wilt verwijzen, gebruik dan de duurzame URL:

https://id.rijksmuseum.nl/200446391