Aan de slag met de collectie:
De geboorte van Jezus
toegeschreven aan Hans Kamensetzer, ca. 1470
In de nauwgezette, kalligrafische weergave van de figuren, hun gratie en grote ruimtelijkheid is de stijl van de beroemde Hollandse beeldhouwer Nicolaas Gerhaert van Leyden voelbaar. Van Leyden werkte in Straatsburg en was van grote invloed op de Duitse beeldhouwkunst van de late gotiek. De maker van deze betoverende kerstgroep was waarschijnlijk zijn leerling.
- Soort kunstwerkbeeldhouwwerk
- ObjectnummerBK-16985
- Afmetingenhoogte 60,0 cm x breedte 55,0 cm x diepte 30,0 cm
- Fysieke kenmerkenloofhout (noten- of lindehout?) met originele polychromie


Identificatie
Titel(s)
Geboorte van Christus
Objecttype
Objectnummer
BK-16985
Beschrijving
Op een iets oplopende, rotsachtige bodem, waarover een grasmat ligt, en voor een lage rotswand, waarop een afrastering van gevlochten twijgen staat, knielt Maria met gevouwen handen en met de blik op het voor haar liggende kind gericht. Links achter een knielende, een staande engel; beiden buigen zich over naar het kind; rechts een in aanbidding knielende engel. Achter deze staat Jozef op een lage stenen verhoging, die deel schijnt uit te maken van het bouwsel naast hem. Hij houdt in de linkerhand een brandende kaars, welke hij met de rechter voor uitwaaien behoedt. Twee herders komen achter een uit tenen gevlochten afrastering te voorschijn, evenals de koppen van os en ezel. De linker herder steunt met een hand op de afrastering, waarover een slip van zijn mantel ligt, de andere houdt hij gebarend voor zich uit; de tweede herder had in de linkerhand een stok, terwijl hij met de rechter zijn weitas bij de riem vastheeft. Rechts leidt een trap met ronde treden naar een poort (?), bekroond door een gekanteelde trans rondom een zeer spits toelopend dak. Maria's gescheiden haar valt in golven omlaag en verdwijnt onder de mantel, die onder de rechterarm is opgenomen en van voren openhangt, zodat haar van uit de ronde halsuitsnijding geplooide kleed zichtbaar wordt. De engelen dragen amict en albe, de staande engel nog een dalmatiek; de engel rechts over de albe een opwaaiende mantel, waarvan een slip tussen de rechterarm en het lichaam tot op de grond neerhangt; Jozef een kaproen met afhangende lamfer; door het openvallen van zijn mantel zijn de tuniek, een mes in de schede op zijn rechterzijde en de schoenen zichtbaar. De linker herder, in tuniek en met een hoed van bont, heeft de mantel bij de hals met een knoop gesloten, de ander draagt een muts over zijn kaproen, een tuniek, een weitas, veldfles en mes (?). Onder de bodem een plint met vooraan afgeschuinde hoeken.
Onderdeel van catalogus
Catalogusreferentie
- E.D. Schmid, Der Nördlinger Hochaltar und sein Bildhauerwerk. Rekonstruktion, Stil, Frage des Meisters (Nicolaus Gerhart von Leiden), Datierung, Ausstrahlung im Nördlinger Raum, Dissertatie Universiteit München, 1971, p. 72.
- Pauline Kintz, 'Collectie : Een blik op Maria', Rijksmuseum Kunstkrant 32 (2006) 6, p. 20-23 (afb.).
- Inzoomer object op zaal, 2013 (Nederlands/English).
- H. Krohm, 'Bemerkungen zur kunstgeschichtlichen Problematik des Herlin-Retabels in Rothenburg o. T.', Jahrbuch der Berliner Museen 33 (1991), p. 205-207.
- L. Schultes, 'Das Relief der Geburt Christi aus Freistadt/Hlohovec/Galgóc, die Wiener Burgkapellenfiguren und die Skulpturen des Kaschauer Hochaltars', Galéria : rocenka Slovenskej národnej galérie v Bratislava (2004), p. 213-214, 217.
- K. Chamonikolasová, 'Nicolaus Gerhaert of Leyden in the Moravian Context', Wiener Jahrbuch für Kunstgeschichte 48 (1995), p. 77.
Vervaardiging
Vervaardiging
- beeldhouwer: toegeschreven aan Hans Kamensetzer, Straatsburg (Frankrijk)
- beeldhouwer: anoniem, Straatsburg (Frankrijk) [verworpen toeschrijving]
Datering
ca. 1470
Zoek verder op
Materiaal en techniek
Fysieke kenmerken
loofhout (noten- of lindehout?) met originele polychromie
Materiaal
Techniek
Afmetingen
hoogte 60,0 cm x breedte 55,0 cm x diepte 30,0 cm
Dit werk gaat over
Onderwerp
Verwerving en rechten
Copyright
Herkomst
…; sale, Georges Spetz (1844-1914, Issenheim), New York (American Art Association), 14 (17) January 1925 sqq., no. 713, $2,500;{Copy MMNY.} …; the dealer A.S. Drey, Munich, 1925;{Hessig 1935, p. 10, afb. 5, p. 117, note 8.}…; from Dr Fritz Mannheimer (1890-1939), Amsterdam and Paris, fl. 6,350,000, en bloc, to Artistic & General Securities Ltd. as security for a loan from the Mendelssohn & Co. Bank, but kept in usufruct, 1934;{NHA, 476, RMA Archive, inv. no. 2142, Recapitulatie der geïnventariseerde kunstvoorwerpen van wijlen Dr F. Mannheimer, undated, p. 97, no. Bk 38, Artistic no. 5/43; NHA, 233, Arrondissementsrechtbank Amsterdam, inv. no. 1365, ``O.R. 256/1939, Faillissementsdossier: nalatenschap Dr. F. Mannheimer, 28 augustus 1939´´, image 3, page 2.} purchased from Mendelssohn & Co. Bank, en bloc, by the Dienststelle Mühlmann, The Hague, for Adolf Hitler's Führermuseum, Linz, 1940;{Korthals Altes 1974, pp. 21-22.} war recuperation, SNK, 1945;{HNA, SNK Archive, 2.08.42, inv. no. 548.} on loan, with 1,702 other objects, from the DRVK to the museum, 1952;{Note RMA.} transferred to the museum, 1960
Opmerkingen
Deze herkomstzin is geformuleerd met een speciale focus op de periode 1933-45 en zou daarom nog onvolledig kunnen zijn. Er kan aanvullende herkomstinformatie in het museum aanwezig zijn. Indien het object een mogelijk niet-heldere of incomplete herkomst heeft voor de periode 1933-45, ontvangt het museum graag aanvullende informatie met betrekking tot de Tweede Wereldoorlog-periode.
Documentatie
- E.D. Schmid, Der Nördlinger Hochaltar und sein Bildhauerwerk. Rekonstruktion, Stil, Frage des Meisters (Nicolaus Gerhart von Leiden), Datierung, Ausstrahlung im Nördlinger Raum, Dissertatie Universiteit München, 1971, p. 72.
- Pauline Kintz, 'Collectie : Een blik op Maria', Rijksmuseum Kunstkrant 32 (2006) 6, p. 20-23 (afb.).
- Inzoomer object op zaal, 2013 (Nederlands/English).
- H. Krohm, 'Bemerkungen zur kunstgeschichtlichen Problematik des Herlin-Retabels in Rothenburg o. T.', Jahrbuch der Berliner Museen 33 (1991), p. 205-207.
- L. Schultes, 'Das Relief der Geburt Christi aus Freistadt/Hlohovec/Galgóc, die Wiener Burgkapellenfiguren und die Skulpturen des Kaschauer Hochaltars', Galéria : rocenka Slovenskej národnej galérie v Bratislava (2004), p. 213-214, 217.
- K. Chamonikolasová, 'Nicolaus Gerhaert of Leyden in the Moravian Context', Wiener Jahrbuch für Kunstgeschichte 48 (1995), p. 77.
Gerelateerde objecten
Onderdelen
Duurzaam webadres
Als u naar dit object wilt verwijzen, gebruik dan de duurzame URL:
Vragen?
Ziet u een fout? Of heeft u extra informatie over dit object? Laat het ons weten!